مفصل فک یا مفصل تمپورومندیبولار متصل کننده فک پایین به استخوان گیجگاهی جمجمه می باشد که کمک می کند تا فک در تمامی جهات حرکت نماید و عمل جویدن غذا به راحتی صورت گیرد. برای مفصل فک ممکن است مشکلاتی ایجاد شود و به اصطلاح بیماری مفصل فک رخ دهد که در صورت بروز این بیماری فک، مفصل، عضلات و لیگامان ها که کنترل مفصل را بر عهده دارند نمی توانند با یکدیگر هماهنگ باشند و به درستی کار خود را انجام دهند و در نتیجه در مفصل فک درد ایجاد می شود. در این مقاله به بیماری مفصل فک خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
دندانپزشکی دکتر هیلا یوسفی در زمینه دندانپزشکی شخصی شده بر اساس ژنوم فعالیت دارد و همچنین خدمات دیگری از جمله عصب کشی دندان و عصب کشی بدون درد با لیزر و جراحی با لیزر و غیره را نیز به مراجعین محترم ارائه می دهد. جهت مشاهده خدمات و بهره مندی از خدمات ما، با ما تماس بگیرید.
وظیفه مفصل فک
مفصل فک موجب اتصال فک پایین به جمجمه می شود و وظیفه آن در هنگام غذا خوردن، حرف زدن و خمیازه کشیدن مشخص خواهد شد. مفصل فک متشکل از یک سر استخوانی است که داخل حفره ای مفصلی که در داخل جمجمه می باشد قرار گرفته است. همچنین یک دیسک غضروفی برای جلوگیری از ساییده شدن سر مفصل و حفره مفصلی وجود دارد. وقتی دیسک غصردفی در محل مناسب خود قرار نگیرد بیماری مفصل فک رخ می دهد.
بیشتر خانم ها درگیر این بیماری می شوند و خانم هایی که در رده سنی بین ۳۰ تا ۵۰ سال قرار دارند، افراد دچار ناهنجاری فکی، افراد مبتلا به برخی سندروم های مادرزادی خاص رخ می دهد.
از جمله مشکلاتی که سبب این بیماری می شود استرس روحی است که شدت دندان قروچه، درد و گرفتگی عضلات را افزایش می دهد. می توان گفت که شدت دندان قروچه با میزان استرس ارتباطی مستقیم دارد و برای درمان این مشکلات در کنار مراجعه به دندانپزشکی باید استرس های روحی را کاهش داد تا درمان به خوبی صورت گیرد.
علل بیماری مفصل فک
بیماری مفصل فک ممکن است در اثر گرفتگی عضلات و اسپاسم ایجاد شود. این گونه اسپاسم ها در اثر دندان قروچه یا فشردن فک ها بر روی هم ایجاد می شود که ناشی از استرس زیاد است.
همچنین جویدن بد غذا بر روی عضلات فک شما فشار وارد می کند و این بیماری ایجاد می شود.
در اثر ضربه وارد کردن به سر، فک یا گردن نیز ممکن است منجر به بروز این بیماری شود.
آرتریت (آرتروز) موجب بروز بیماری مفصل فک خواهد شد.
نشانه های بیماری
از جمله علائم و نشانه های بیماری مفصل فک می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- در باز کردن دهان با مشکل مواجه هستند.
- امکان قفل شدن دهان آنها در هنگام باز یا بسته بودن رخ می دهد.
- احساس خستگی در صورت دارند و ممکن است یک قسمت از صورت آنها متورم شود.
- در اثر قرار گرفتن نادرست فک بالا و پایین ممکن است دچار وزوز گوش شوند.
- در هنگام باز بسته کردن دهات و جویدن صدای کلیک یا خرت خرت شنیده می شود.
- درد گوش و فک در هر بار غذا خوردن
- سردرد های بی دلیل بعد از خواب
روش تشخیص بیماری
برای تشخیص این بیماری باید به پزشک مراجعه کرد و پزشک با انجام معایناتی می تواند به این بیماری پی ببرد. پزشک ممکن است رادیوگرافی مفصل نیز برای شما تجویز نماید و در صورت حاد بودن بیماری فک شما برای شما سی تی اسکن یا ام آر آی بنویسد.
درمان بیماری مفصل فک
برای درمان این بیماری در ابتدا دندانپزشک عکس رادیوگرافی پانورامیک از دهان و فک می نویسد و ممکن است نیاز به ام آر آی از مفصل فک نیز باشد.
درمان این بیماری کمک می کند تا اسپاسم و گرفتگی عضلات آر بین رود و درد حاصله تسکین پیدا کند. برای رفع این مشکلات در ابتدا بهتر است موارد زیر را انجام دهید.
یک حوله گرم یا مرطوب بر روی صورتتان قرار دهید و عضلات صورت را ماساژ دهید.
غذاهای نرم میل کنید.
در هنگام شب برای جلوگیری از دندان قروچه وسیله ای در دهان خود قرار دهید.
از داروهای مسکن همانند آسپرین و استامینوفن استفاده کنید.
در صورت شدید بودن گرفتگی عضلات با تجویز دندانپزشک از داروهای شل کننده عضلات همانند متوکاربامول استفاده نمایید.
اگر این بیماری ناشی از استرس باشد، تمرینات آرامش اعصاب به شما کمک خواهد نمود.
اگر دندان های شما جفت نمی شود و درد ایجاد شده به این دلیل می باشد باید ارتودنسی انجام دهید.
روش های درمانی دیگر
به جز گرما و سرما دادن به صورت، برای کاهش التهابات و … می توان از لیزرهای کم توان نیز استفاده کرد و تا درد کاهش پیدا کند و مشکلات در عضلات جونده و مفصل گیجگاهی فکی برطرف شود. در صورتی که با راه های درمانی گفته شده درد شما برطرف نشد ممکن است درمان های زیر پیشنهاد شود.
تحریک الکتریکی عصبی پوستی
در این روش با کمک جریان های الکتریکی خفیف مفصل عضلات فک و صورت را آرام می کنند. این روش در برخی افراد جواب می دهد و منجر به کاهش درد آنها می شود.
تزریق
برای درمان بیمار مفصل فک از داروهای درد یا بیهوشی به عضلات تزریق می کند تا درد عضلات کاهش پیدا کند.
طب سوزنی
افرادی که به TMD مبتلا می باشند با کمک طب سوزنی درمان می شوند.
عمل جراحی فک
اگر با روش های گفته شده کاهش درد عضلات و درمان صورت نگرفت باید زیر نظر دندانپزشک مجرب عمل جراحی مفصل فک انجام دهید.
جمع بندی نهایی
مفصل گیجگاهی یا مفصل فک، فک پایین را به استخوان گیجگاهی جمجمه متصل می نماید و کمک می کند تا فک در همه جهان حرکت کند و عمل جویدن به راحتی انجام شود. این مفصل ممکن است دچار گرفتگی عضلات شود و نتواند به درستی وظایف خود را انجام دهد و در نتیجه بیماری مفصل فک باید درمان شود. این بیماری در اثر دندان قروچه، اسپاسم عضلات فک، استرس، آرتریت، ضربه به سر و … ممکن است ایجاد شود و زیر نظر پزشک با انجام معایناتی این بیماری تشخیص داده می شود. پزشک برای تشخیص، رادیوگرافی پانورامیک تجویز می کند و همچنین درصورت شدید بودن بیماری ام آر آی و سی تی اسکن می نویسد.
برای درمان بیماری مفصل فک بهتر است در ابتدا از حوله گرم یا سرد، خوردن غذاهای گرم، استفاده از مسکن هایی چون آسپرین و استامینوفن و … استفاده نمایید. در صورتی که با این روش ها درمان انجام نشد از لیزرهای کم توان، تحریک الکتریکی عصبی پوستی، تزریق داروهای ضد درد، طب سوزنی و عمل جراحی باید برای درمان باید استفاده کرد. البته عمل جراحی در آخرین مرحله می باشد و باید زیر نظر پزشک مجرب کاربلد صورت گیرد.
